Artikel gepubliceerd in het Tijdschrift voor Welzijnswerk

CORAZONES UNIDOS

Een secretariaatsmedewerkster van de thuisbegeleidingsdiensten Dienst Ambulante Begeleiding en Limburgse Stichting Autisme in Limburg trok in december 2012 samen met haar echtgenoot naar Nicaragua om dit project mee vorm te geven.

Zij vertrokken voor zes maanden. In die zes maanden werd veel gerealiseerd. Maar dit Neerpelts koppel bruist van energie en ze wilden verder bouwen aan hun opgezette initiatieven.  Zij bleven nog 6 maanden extra. Na wat kadering geven we een beschrijving van hun realisaties die niet eindigen in 2013.

Nee , zij gaan in 2014 hun werk aldaar verder zetten. Een mooi voorbeeld van vrijwilligerswerk.

CORAZONES UNIDOS ondersteuning aan personen met een handicap in Nicaragua.

Dit project wordt ondersteund door vzw Stijn door het uitzenden van een vrijwilliger voor bepaalde tijd. Dit project wordt ondersteund in 2013 en 2014.

Nicaragua.

Nicaragua is het tweede armste land van Latijns-Amerika. Meer dan de helft van de bevolking leeft er onder de armoedegrens met een inkomen van minder dan 2 euro per dag. De bevolking leeft er voornamelijk van landbouw en informele economie.

Informatie over Corazones Unidos

Dit is een initiatief dat ondersteund wordt door familieleden en vrienden van Dokter Toon Bongaerts die sinds 1984 leeft en werkt in Nicaragua. 

Dr. Toon Bongaerts is coördinator van de Damiaanactie voor de preventie en behandeling van berglepra en tuberculose in Latijns Amerika (Brazilië, Nicaragua en Guatemala).
Voordien werkte hij als coöperant van Oxfam. In die periode realiseerde hij veel geslaagde gezondheidszorgprojecten zoals het uitbouwen van betaalbare medicatieverstrekking door een zelfbedruipend systeem van distributie in een regio zo groot als België, het oprichten van poliklinieken en wijkgezondheidscentra geïntegreerd in en complementair aan de openbare gezondheidszorg… Deze projecten zijn nu ondergebracht in de niet-gouvernementele organisatie Prosalud, waarvan Toon Bongaerts als vrijwilliger nog steeds voorzitter is.
Vrienden en kennissen hebben van in het begin inzamelingsacties georganiseerd om de projecten te steunen en nieuwe projecten te creëren.

Zo werd de vzw Nicaraguacomité Lommel opgericht. In de regio van Dario en Terrabona worden vanuit België schooltjes ondersteund en via een systeem van financiële adoptie worden de schoolkosten betaald voor een 300 kinderen. Eveneens werd een initiatief genomen om socioculturele activiteiten te stimuleren bij de jeugd (muziek- en dansopleidingen).

Tijdens zijn bezoeken aan België volgden vrienden en kennissen met veel interesse zijn verhalen over zijn werk binnen de gezondheidszorg aan de meest arme families in Nicaragua.
In de zomer van 2010 konden enkele bezoekers uit België de ontwikkelingsprojecten in Nicaragua zelf bezoeken. Vanuit de eigen betrokkenheid binnen de zorg voor personen met een handicap kwamen ze ook in contact met een groepje ouders van kinderen met een handicap.
Het totale gebrek aan aangepaste dienstverlening voor de kinderen met een handicap was zo schrijnend en aangrijpend, dat het plan om een bijkomend initiatief op te zetten voor de ondersteuning aan gezinnen met gehandicapte kinderen in de regio van Terrabona werd geboren.

En dit initiatief heet :  CORAZONEZ UNIDOS

Inbedding van Corazonez Unidos  in reeds bestaande initieven

Los Pipitos is zowat de enige organisatie voor personen met een handicap die nationaal gestructureerd is met hoofdzetel in de hoofdstad Managua en met hulpcentra in verschillende departementen en stadjes, zoals Matagalpa, Esteli en Darío. In Managua is er een medisch centrum met verschillende diensten en therapieën, voorzien van de nodige specialistische adviezen op vlak van diagnose en behandeling. De samenwerking met de hulpcentra in de regio’s is efficiënt georganiseerd. De diagnoses en behandelingen in het centrum in Managua zijn kosteloos, op voorwaarde dat er een samenwerking is met de regionale hulpcentra. Deze gespecialiseerde centra en de ouderwerkgroepen zijn tot nog toe onbereikbaar voor de mensen in Terrabona omwille van de afstand en de kostprijs van het vervoer.

In de werking van Los Pipitos wordt veel belang gehecht aan een goed georganiseerde en gestructureerde lokale werking van en met ouders: Asociación de Padres de Familia, ook genoemd GAF (Grupo de Aprendizaje Familiar). De ouders krijgen er regelmatig vormingscursussen, maar zijn ook de spreekbuis voor alle ouders met gehandicapte kinderen van de streek. Ook Corazones Unidos tracht op deze manier te werken.

Corazonez Unidos werd geïntegreerd in de werking van de NGO Prosalud zodat er een verankering is met de plaatselijke gezondheidsorganisatie onder leiding van dr. Bongaerts, zowel op vlak van organisatie als controle.
Functioneel werd een samenwerkingsverband opgezet met de reeds bestaande initiatieven in Matagalpa, Esteli en Dario (vooral Dario, omwille van de geografische nabijheid).

De ondersteuning van de gezinnen met gehandicapte kinderen wordt op verschillende niveaus uitgebouwd.

Het verhaal, de realisaties van Rina en Gerard

 Eind december 2012 vertrokken we naar Nicaragua. Ons doel: vrijwilligerswerk verrichten voor het project Corazones Unidos onder leiding van Dr. Toon Bongaerts,  mede dankzij het initiatief van vzw Stijn in Overpelt.

Corazones Unidos, het programma ter ondersteuning van gehandicapte kinderen stond nog in de kinderschoenen. Een lokale psycholoog werkte parttime voor het programma, maar dit is onvoldoende om een goede structuur en organisatie te kunnen opzetten. Vandaar de vraag vanuit Nicaragua naar twee vrijwilligers die administratief-organisatorisch en praktisch konden helpen om dit alles te realiseren.

Ons werkterrein is Terrabona, een landelijke bergachtig dorp dat bestaat uit 52 deelgemeenten. Ons werkgebied delen we op in zes sectoren, met als doel: tijd besparen, huisbezoeken combineren. Kortom om meer efficiënt te werken.

De eerste drie maanden hebben we ons vooral bezig gehouden met het bezoeken van de vele families met  één of meerdere gehandicapte kinderen of kinderen met medische problemen.

Dagelijks trokken we de bergen in waar de infrastructuur van de wegen ver te zoeken is.  Alle intakes werden in kaart gebracht en later verwerkt in een aangepast computersysteem, tot dan onbestaande.

Rekening houdend met de diverse problemen legden we contact met Los Pipitos, het Nationaal Instituut voor gehandicapten in Managua.

Begin maart brachten diverse specialisten vanuit de hoofdorganisatie Los Pipitos een bezoek aan Terrabona. Gedurende twee dagen werden meer dan 200 kinderen onderzocht.

Met deze eerste diagnoses hebben we dan verder gewerkt om alzo de eerste kinderen te kunnen helpen. Vanuit Los Pipitos worden alleen diagnoses gesteld, verdere hulp zoals orthopedische aanpassingen, therapieën of operaties moet je zelf regelen. Aangezien niet alle specialisten aanwezig waren in Terrabona, en ook niet alle medische apparatuur ter beschikking stond, werden de meer specialistische onderzoek gedaan door Los Pipitos in Managua in de maand september. Niet alleen wegens gebrek aan financiële middelen, maar ook omdat de meeste ouders niet zelfstandig genoeg zijn om alleen in de hoofdstad te geraken zorgt Corazonez Unidos voor het transport.

Ook indien medische operaties nodig zijn achteraf, worden ouders en kinderen met de ambulance naar het ziekenhuis gebracht en begeleid door de psycholoog Armando.

Vanuit deze medische consultaties hebben we kinderen kunnen helpen met diverse problemen.

Medicatie van epilepsie patiënten werd op punt gesteld.

Diverse oog- alsook buikoperaties werden uitgevoerd.

Brillen werden aangekocht.

Er staan nog verschillende kinderen op de wachtlijst om een operatie door een buitenlandse brigade te ondergaan.  Dit zijn kinderen die een complexe operatie nodig hebben voor een open gehemelte, klompvoeten, rug- en/of heupoperaties.

We zagen dat er een gebrek aan hulpmiddelen was, mensen hadden geen of een nauwelijks verplaatsbare rolstoel.

Een volgend initiatief was de aankoop van rolstoelen. In Matagalpa ontdekten we Familias Especiales, aangestuurd door een zusterorganisatie uit Namen. Ze repareren en passen tweedehands rolstoelen (meestal afkomstig uit Amerika) aan.  Deze werken worden uitgevoerd door gehandicapten.

We namen contact op met een orthopedische werkplaats in Esteli voor het maken van protheses. In Matagalpa lieten we orthopedische schoenen maken voor diverse kinderen.

Er werd een prototype aangepast bed gemaakt voor een zwaar gehandicapt meisje en boven in de bergen installeerden we loopbaren voor een kindje.

Ook realiseerden we samen met de families de bouw van twee aangepaste douches, in combinatie met wc en een verhard en egaal pad voor de rolstoel.  Op een andere plaats waar het minder toegankelijk was hebben we dan een aangepaste wc stoel laten maken.

Intussen lieten we het eerste materiaal maken voor de opstart van een kinepraktijk in het dorp Terrabona. Er werd een lokaal in orde gebracht en er werd een kinesist aangeworven, ook met middelen vanuit de werkgroep Corazones Unidos, voor kinderen met motorische problemen. Ook kinderen met licht mentale problemen en een taalachterstand kunnen hier terecht. Verdere uitbreiding van het kineprogramma hopen we volgend jaar te kunnen realiseren. De mensen hier kenden geen kinesitherapie maar zijn zeer enthousiast over het aangeboden programma.

De kinesist werkt zeer nauw samen met de ouders, zodat ze ook thuis bepaalde oefeningen kunnen doen.

Helaas hebben we nog geen oplossing gevonden voor de vele kinderen met gehoorproblemen welke een hoorapparaat nodig hebben.

Ook families met kinderen en jong volwassenen met zware psychische problematieken staan nog op de lijst voor hulp.

Er bestaan in deze regio geen centra zoals in België.

We denken eraan om hier voorlopig de lokale jeugd in te schakelen om in samenwerking met de psycholoog en de kinesist wat aanbod te geven in de thuissituatie om alzo wat verlichting en afleiding te bieden aan deze families.

Onze collega Armando houdt zich intussen ook bezig met het geven van voorlichting in de diverse bergdorpjes. Hij leert de ouders om hun kinderen niet meer weg te stoppen, maar om hen zoveel mogelijk te integreren in het gewone onderwijs. Er wordt gewerkt aan de opstart van een lokaal oudercomité.

Het project CU heeft intussen reeds een goede bekendheid in de verschillende deelgemeentes, mensen weten dat ze geholpen worden in de mate van het mogelijke en zijn ook zeer dankbaar.

Het schema dat ons structuur brengt in de uitbouw van het vrijwilligerswerk en dat tot doel heeft om meer geïmplementeerd te raken in de plaatselijke werking.

Dit alles is slechts mogelijk met de hulp van sponsors of mensen die op heel diverse manieren hun steentje hebben bijgedragen, waarvoor namens ons en namens CU onze hartelijke dank. 

Voor wie nog graag zijn steentje wil bijdragen:

S.O.L. vzw
Stijn Streuvelsstraat 7
3920 Lommel
IBAN: BE11 7350 1646 6948
BIC: KREDBEBB

In december 2014 zal er een mountainbike-fietstocht georganiseerd worden in Nicaragua ten voordele van dit project. Het wordt een unieke fietservaring, gecombineerd met bezoeken aan de projecten! Meer info via wverbeek@telenet.be  Gsm 0477624089 

Dank voor Uw steun !